چند وقت پیش از طرف شرکت به دوره آموزشی یک روزه‌ای دعوت شدم به نام Defensive Driving. خوب احتمالاً شما هم مثل من از شنیدن این نام خیلی متوجه آنچه که قرار بود در این دوره آموزش داده بشه، نشدین. اما این دوره آموزشی به قدری مفید و لازم بود که تصمیم گرفتم اینجا هم تا حدی که ممکن است راجع به این دوره بنویسم.خوب شاید تنها دو دقیقه کافی بود تا متوجه بشم موضوع Defensive Driving چیه! آموزش با یک مقدمه شفاهی آغاز شد و در همان ابتدا، مربی‌ها آمار علل مرگ در استرالیا رو ارائه کردند:
خودکشی: 32.6 درصد، تصادف‌های رانندگی: 25.6 درصد، سقوط از بلندی 12.9 درصد، ...
خوب موضوع تا حدودی روشن شده بود! بعد از ارائه برخی آمار تکان دهنده راجع به خسارت‌های جانی و مالی ناشی از تصادف، یکی از مربی‌ها سوال ساده‌ای از همه شرکت‌کننده‌ها (15 نفر) کرد، مبنی بر این که آخرین بار کی عاج و باد لاستیک‌های ماشینتون رو چک کردین؟ و البته کسی جوابی نداشت! برای روشن‌تر شدن موضوع بد نیست بدانیم که اگر با لاستیک‌های نو در سرعت 100 کیلومتر بر ساعت در سطح خیس حرکت کنیم، 79 درصد سطح لاستیک با سطح جاده در تماس خواهد بود و این درصد برای یک لاستیک کهنه به 11 درصد کاش می‌یابد! یعنی یه جورایی پرواز می‌کنید!
بعد از توضیحات شفاهی، نوبت آموزش‌های عملی فرا رسیده بود. اولین بخش این بود که هر شرکت کننده باید با اتومبیل خود و با سرعت تعیین شده توسط مربی از بین مخروط‌های رانندگی عبور کنه. خوب سرعت آغازین 40 کیلومتر بر ساعت بود و وقتی که راننده به مخروط‌ها می‌رسید، مربی که در فاصله‌ای دور ایستاده بود با اشاره دست نشان می‌داد که راننده باید از سمت چپ مخروط‌ها عبور کند و یا سمت راست. در واقع این یک نوع تمرین بود برای مواقعی که در جاده مانعی به طور ناگهانی مقابل دید راننده ایجاد می‌شود و چون ماشین‌ها پشت سر هم در حال حرکت هستند، امکان ترمز کردن برای راننده نیست و باید با تصمیم گیری به موقع و دست فرمان خوب از مهلکه نجات پیدا کند. هر چند که این تمرین برای ما ایرانی‌ها که عادت به رانندگی در اتوبان‌های کشورمان را داریم، چندان سخت نبود، اما آموختن اینکه حتی 5 کیلومتر در ساعت سریع‌تر رفتن چقدر باعث سختی در این مواقع می‌شود، بسیار مفید بود.
بخش دیگر آموزش مربوط بود به ترمزهای ناگهانی و این که در هر سرعتی، از هنگام ترمز گرفتن چقدر طول می‌کشد تا ماشین به طور کامل بایستد. در مورد این که در هر سرعتی چقدر طول می‌کشد تا ترمز کنید و چقدر طول می‌کشد تا بایستید، قصد آمار دادن ندارم. فقط این را بدانید که خطر تصادف شدید در حالی که با سرعت 80 کیلومتر بر ساعت در حال حرکت هستید، 32 برابر بیشتر از زمانی است که با سرعت 60 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنید.
نکته مهم در مورد ماشین‌های مجهز به سیستم ای بی اس (ANTI-LOCK BRAKING SYSTEM) این است که در مواقع بحرانی تنها باید بر پدال ترمز فشار شدید وارد نمایید و فرمان را بدون چرخاندن، سفت نگه دارید. مطمئن باشید که ماشین در همان مسیر مستقیم از حرکت باز خواهد ایستاد.
مورد دیگر، دیدن اجسام گوناگون در طرفین ماشین است. اول از همه این که همانطور که بین انسان‌ها چپ دست و راست وجود دارد، چپ چشم و راست چشم هم وجود دارد. برای این که بدانید چپ چشم یا راست چشم هستید، مراحل زیر را انجام دهید:
با نوک انگشتان یک دست (مثلاً راست) به جسمی اشاره کنید.
با دست دیگر، ابتدا یکی از چشم‌هایتان را بپوشانید و به جسم نگاه کنید.
سپس با همان دست چشم دیگر را بپوشانید و به جسم نگاه کنید.
در بیش از 99 درصد موارد شخص در یکی از این دو حالت جسم را در امتداد مسیر چشمش می‌بیند و در حالت دیگر دور از مسیر مستقیم نگاهش. اگر چشم راستتان جسم را در مسیر مستقیم می‌بیند راست چشم هستید. اگر چشم چپ اینگونه است چپ چشم هستید و اگر هر دو اینگونه است شما جزو آن دسته بسیار نادر هستید که هر دو چشمشان یکسان است!
نکته دیگر در مورد چشم این است که چشم انسان حداکثر تا سرعت 40~35 کیلومتر بر ساعت قدرت تطبیق دارد. هر سرعتی بیش از این منجر به از دست دادن یک سری تصاویر می‌شود که گهگاه منجر به تصادف‌های منجر به مرگ می‌شود!
آخرین نکته در مورد Drifting است که دو ویدئوی زیر مربوط به همین بخش است. هر چند که ویدئوها چندان گویا نیست، اما در مکانی که ملاحظه می کنید، مخلوطی از آب و گازوئیل روی زمین ریخته شده که باعث سُر خوردن ماشین می‌شود. اگر در این شرایط و یا شرایط مشابه آن، برای کنترل ماشین قصد چرخاندن فرمان و یا گاز دادن برای فرار از صحنه را دارید، بدانید که راه به جایی نخواهید برد! دوباره تنها راه چاره فشردن پدال ترمز توأم با نگه داشتن فرمان ماشین است که باعث می‌شود ماشین به جای چرخیدن، در مسیری مستقیم بایستد.
پانوشت: راستی می‌دانستید که طبق قانون استرالیا اگر در حال عبور از چراغ سبز هستید و ماشینی از چراغ قرمز عبور کند و با شما برخورد کند، ممکن است شما را هم به خاطر رانندگی بی احتیاط جریمه کنند؟